Bu DPM makalemizde dmp üzerinden Exchange serverin yedeklenmesini, yedekten geri dönüş yapılmasını ve tek bir kullanıcının mailboxının geri dönülmesini ele alacağız. İşlemleri adım adım anlatıp bundan önceki makale serimizde olduğu gibi gerekli yerleri açıklamalı biçimde işleyerek ele alacağız.
İlk olarak Dpm konsolunda “Management” tabında “Agent” sekmesine tıklayarak yukarı kısımda beliren “Install” butonuna tıklayalım ve gelen ekranda Install agents seçeneğini seçerek ilerleyelim.
Agent yüklenecek olan bilgisayarlar listesinde agent yükleyeceğimiz Exchange Serverimiz var ise buradan seçelim yok ise Netbios ismini girerek arattırma işleminden sonra seçimimizi yapalım. Bilgisayarımızı seçip Add butonu ile karşı ekrana ekledikten sonra Next butonu ile ilerleyelim.
Agent kurulumu için gerekli Authencation bilgilerini girerek Next butonu ile ilerleyelim.
Agent kurulumundan sonra karşı bilgisayarın yeniden başlatılıp başlatılmayacağı seçimini yaparak ilerleyelim. Ben yeniden başlatmayacağım bu seçimle yoluma devam ediyorum.
Install butonu ile kurulumu başlatalım.
Kurulum işlemi başladı ve şu anda devam ediyor.
Kurulum işlemi başarı ile tamamlandı ve agentimiz konsola eklendi.
Agent yükleme işleminden sonra sıra şimdi bu agente bir koruma grubu ekleme aşamasına geldi. Agent yüklü olan Exchange bilgisayarımızdaki Exchange verilerini koruma altına almak için “Protection” tabına tıkladığımızda yukarıda beliren “New” butonuna tıklayalım ve gelen sihirbaz ekranını Next ile geçelim.
Ekranda koruma grubu oluşturulacak olan sistem türünü seçelim. Biz koruma grubunu bir Exchange server için yapacağımızdan dolayı Servers seçeneğini seçerek Next ile ilerleyelim.
Agent yüklediğimiz Exchange serverimiz MAIL ismi ile karşımızda yerini aldı. Burada gerekli gördüğümüz Exchange databaselerini seçerek yedeklenmesini sağlayabiliriz. Burada Exchange ek olarak sistemin volume bazında yedeklemesini de sağlayabiliriz. Gerekli seçimden sonra Next ile ilerleyelim.
Yedekleme yapacağımız ortamı seçelim. Bizim ortamımızda sadece disk bulunduğu için disk seçeneğini seçerek ve koruma grubumuza bir isim vererek Next ile ilerliyoruz. Disk ekleme işlemini yukarıda linkini verdiğimiz makalemizde anlatmıştık.
Sprecify protection options for exchange members bölümü içinde koruma altında bulunan Exchange
Sunucularımızın daha performanslı çalışabilmesi için, yedekleme görevi tamamlandıktan sonra Eseutil aracının çalıştırılmasını gerçekleştirebiliriz. Bu aracın çalıştırılması, yedek görevinden sonra tamamen opsiyonel bir seçenek olmaktadır (ama çalıştırılması önerilmektedir).
Backup görevinin ardından DPM sunucumuz, Exchange sunucumuz üzerinde eseutil aracını çalıştırıp,
Exchange sunucumuzun sahip olduğu veri tabanı üzerinde bakım gerçekleştirecektir. Exchange veritabanı içindeki dizinleri birleştirecek, veri tabanı tablolarının yapısını inceleyecektir. Bu işlemin sonucunda exchange veritabanının sürekliliği sağlanmış olacak, kullanılmayan depolama alanı ortadan kaldırılacak ve kullanılmayan veri tabanını sıkıştırıp veri tabanı boyutunu azaltacaktır.
Bu işlemlerin olabilmesi için Run Eseutil to check data integrity bölümünün seçili olması gerekmektedir. Bu kutuyu aktif duruma getirdiğimiz zaman karşımıza iki kutu daha seçilebilir duruma gelecektir. Run for both database and log files (maybe slow if database are large) seçimini tek bir mail sunucusuna sahipsek seçmemiz gerekmektedir. Bu seçimi gerçekleştirirsek mail sunucumuz üzerinde bulunan veritabanı ve log dosyaları bu işlemlerden etkilenecektir. Run log files only (Recommended for DAG servers)seçimini gerçekleştirirsek veri tabanı haricinde sadece log dosyaları için bu işlem gerçekleştirilecektir. Exchange Dag sunucularından sadece veritabanını korunmuş olduğu sunucu üzerinde veritabanı işlemleri gerçekleştirilecek diğer DAG sunuculardan ise sadece Log
Dosyaları için bu araç çalıştırılacaktır. Gerekli seçimleri yaptıktan sonra Next ile ilerleyelim.
Bu seçimden sonra karşımıza bir hata gelmektedir. Yukarıda yaptığımız seçim sonrasında Exchange yedeklemesi yapıldıktan sonra log temizleme işlemi de yapılacaktır. Bu işlem için Dpm Eseutil aracına gerek duymaktadır.
Exchange serverimiz üzerinde C:\Program Files\Microsoft\Exchange Server\V14\Bin klasörü altında yer alan “ese.dll ve eseutil.exe” dosyalarını DPM kurulu olan serverimize kopyalamalıyız.
Şu anda gerekli kopyalama işlemi tamamlandı.
Specify Exchange DAG Protection bölümü içerisinde Express Full Backup’ ın hangi DAG sunucusu üzerinden alınması gerektiğini belirliyoruz. Eğer farklı coğrafi bölgelerde DAG sunucularımız barınıyorsa tavsiye edilen seçim DPM sunucusu ile aynı network içinde barınan DAG sunucusunun Full Express yedeğinin alınmasıdır.
Database copies selected for Full Backup bölümünde Full yedeğin alınacağı DAG Sunucumuzu seçiyoruz. Diğer Dag sunucularımızı yani değişken yedeklerin alınacak olduğu sunucuları Database Copies selected for Copy backup bölümüne aktarıyoruz. Tek bir Exchange sunucusunun korumasını gerçekleştiriyorsak eğer database copies selected for copybackup bölümüne herhangi bir veri tabanını eklemeden sihirbaza Next butonu ile ilerleyelim.
Burada koruma grubumuzun hangi periyotlarda yedekleneceğini, hangi periyotlarda full yedeğinin alınacağını belirleyebiliriz. Resmimizdeki durumda her 24 saatte incremental yedekleme yapılacağı, her akşam 8:00 saatlerinde full yedekleme yapılacağı ve koruma grubunun 5 gün için olması gerektiğini belirledik.
Total data size: Seçilen dataların toplam boyut bilgisi verilmektedir.
Disk Space Allocated in DPM: Bizim seçmiş olduğumuz günde bir kez yapılacak yedekleme için, 5 gün tutulacak olan koruma grubu için ayrılacak disk kapasitesi belirlenir.
Avarage disk space allocated in protected computers: Disk üzerinde 5,29 Mb bos bir alanın olması gerekmektedir. Bu alan ihtiyacını bizler Modify bölümünden değiştirebiliriz. Fakat değişiklik alanı küçültmek için önerilmemektedir! Alanın boyutunu arttırabiliriz. Bu alan dosya sunucumuz üzerinde koruma altına aldığımız her bir volume üzerinde ayrı ayrı oluşturulacaktır. Korunacak dosya sunucusu üzerinde 5,29 MB bir alana ihtiyaç duyulmasının nedeni DPM sunucusu Dosya Sunucusu üzerinde oluşan dosya değişikliklerini, dizin değişikliklerini, NTFS file System değişiklikleri vb. birçok bilgiyi bu alan üzerine yazdırtacak ve ihtiyaç durumunda buradan okuyacaktır.
Automatically Grows Volumes: Disk boyutu yetersiz geldiği zaman otomatik olarak backup diskimiz üzerinde, boşta bekleyen bölümden ihtiyaç duymuş olduğu alanı kullanacak v büyüme gerçekleştirecektir.
Choose replica creation method: Oluşturulan koruma grubunun hangi zaman dilimleri içinde çalışması gerektiğini belirliyoruz. Çalışma zamanı olarak kural oluşturulduktan hemen sonra, bizim belirlemiş olduğumuz herhangi bir zaman ve saat dilimi içinde veya manuel başlatılması gerektiğini belirliyoruz. Eğer NOW bölümünü seçip kuralımıza devam edersek, kuralımız oluşturulduktan hemen sonra dosya sunucumuzun data koruması başlayacaktır ve ilk recovery point durumunu (geri yükleme alanını) tam yedek alarak gerçekleştirecektir. Now bölümünü seçip Next butonu ile devam ediyoruz.
Run a consistency check if a replica becomes inconsisten: Aktif duruma getirmenizi öneriyorum. Bu bölümü aktif duruma getirdiğimiz zaman DPM sunucumuz koruma altında bulunan dosya sunucusuna iletişim kuramadığı zamanlar için geçerlidir. Bu zaman dilimi yedekleme zaman dilimleri ile eşleşirse her bir saatte bir DPM sunucusu dosya sunucumuzu kontrol edecektir ve iletişim sağladığı ilk zaman diliminde görevi tekrardan başlatacaktır.
Run a Daily consistency check according to the fllowing schedule: Bölümünde ise bu zaman diliminin her bir saatte bir kontrol etmesini ama gerçekleştirilmeyen başarısız backup görevinin belirli zaman dilimlerinde olmasını sağlarız.
Yapılan işlemlerin bir özet penceresi karşımıza geldi. “Create Group” butonu ile işlemlerimizi yapalım.
Yedekleme işlemi başlamadan önce bizim Log durumumuz aşağıdaki gibidir.
Koruma grubu oluşturma işlemi başarı ile tamamlandı ve ilk replikasyon işlemi başladı.
Repkilasyon işlemi devam ediyor.
Replikasyon işlemi tamamlandı ve ilk geri yükleme noktası başarı ile oluşturuldu.
Oluşturulan geri yükleme noktası resmimizde gözükmektedir.
Bu yedekleme işleminden sonra yaptığımız seçim doğrultusunda loğlarımızın azaldığını ve temizlendiğini görebilmekteyiz. Mail trafiği çok olan yerlerde log trafiğide yüksek olacağından dolayı bu özellik çok faydalı bir özelliktir.
Şimdi Exchange Information Store servisini stop edeceğiz ve mevcut databasemizi silip Dpm üzerinden restore işlemini yapacağız.
Şimdi Exchange üzerinde bulunan databasemizi siliyorum.
Şimdi Exchange Information Store servisini Start ediyorum.
Owa üzerinden kullanıcılarımızdan bir tanesinin mailboxına giriş yapmaya çalışıyorum.
Şu anda Database silindiğinden kullanıcımızın mailboxına erişim sağlayamıyoruz.
Şu anda Exchange üzerindeki Database Dismount durumdadır. Zaten database silindiği için dismount olması normaldir.
Database üzerinden de bakıldığında dismount olduğu ve daha önce alınan bir yedek olmamasının yedek bilgisi yer almamaktadır.
Bu database geri yedekten geri yükleme yapacağımız için database özelliklerinde “Maintenance” tabında yer alan “This database can be overwritten by restore” seçeneğini seçerek ok ile geçiyorum.
Geri dönüş işlemi için Dpm konsolunda “Recovery” tabına tıklayarak gelen ekranda geri yükleme noktalarını görebiliyoruz. Biz mailbox database geri yüklemesi yapacağımız için gerekli Mailbox databaseine sağ tıklayarak “Recover” butonuna basıyoruz.
Gelen ekranda alınan yedek hakkında özet bilgi yer almaktadır. Next ile ilerleyelim.
Gelen ekranda sadece veriyi orijinal lokasyona dönebilme seçeneğini seçebiliyoruz. Bu seçenek seçili durumdayken Next ile ilerleyelim.
Geri yükleme işleminden sonda Database mount olması için “Mount the database after they are recovered “ seçeneğini seçerek Next ile ilerleyelim.
Recover butonuna tıklayarak geri yükleme işlemini başlatalım.
Geri yükleme işlemi şu anda başladı.
Geri yükleme işlemi başarı ile tamamlandı. Close ile ekranımızı kapatalım.
Şu anda database geri yüklendi ve Exchange üzerinde otomatik olarak kendi kendini Mount etti.
Database özelliklerinde Mounted olduğu ve en son yedeklenme tarihi yer almaktadır.
Şu anda Exchange server çalışır db mount durumda olduğu için kullanıcının mailboxı çalışmaktadır. Geri dönüş işlemimiz burada başarı ile noktalandı.
Dpm 2012 Üzerinden Tek Kullanıcının Mailboxının Geri Dönülmesi
Kullanıcıda oluşacak olan mail sorununda tüm mailboxı geri dönmek hem riskli hem iyi bir yol olmayacağından dolayı kullanıcı bazlı geri dönüş yapıyor olabilmek önem kazanmaktadır. Bu işlem exchange üzerinden yapılmakta olup exchange tarafından geri dönüşü yapılacak olan db koruması Dpm tarafından yapılmaktadır. Aşağıda kullanıcımıza ait mailbox görülmektedir.
Bu mailboxı geri dönmek için gerekli tüm öğeleri siliyorum.
Mailleri silinen kullanıcının mailboxını kurtarmak için öncelikle yedeğin dönüleceği sistemde mount olmayan boş bir db oluşturmamız gerekiyor. Bu işlem için aşağıdaki komut setini kullanabilirsiniz.
“ New-Mailbozdatabase –Recovery –Name DATABASEİSMİ –Server MAILSUNUCUİSMİ –EdbfilePath “C:\Recovery\recovery.edb” –LogFolderPath “C:\Recovery”
Bu komut işleminden sonra database başarılı bir şekilde oluşturuldu.
Şimdi kullanıcı bazlı geri dönüş işlemi yapabilmek için DPM server üzerinde Recovery tabına girerek bir geri yükleme noktası seçelim ve buradan geri dönüş işlemi yapılacak olan ve maillerini test amaçlı sildiğimiz Administrator kullanıcısını seçelim. Seçtiğimiz kullanıcı üzerinde sağ tıklayarak Recover kısmına tıklayalım.
Gelen ekranda alınmış olan yedekle ilgili olan özet bilgi yer almaktadır. Next ile ilerleyelim.
Bu yedeğimizi exchange servere ait bir dbye veya belirteceğimiz bir path üzerine ya da ortamda type varsa buraya dönebiliriz. Biz ilk seçenek olan “Recover Mailbox to an Exchange server database” seçeneğini seçili bırakıp Next ilerliyoruz.
Gelen ekranda exchange sunucumuzu seçiyor ve geri dönülecek olan komut seti ile oluşturduğumuz exchange veritabanının ismini girerek Next ile ilerliyoruz.
Gelen ekranda Next ile ilerliyoruz.
Recover butonuna tıklayarak geri yükleme işlemini başlatalım.
Geri yükleme işlemi şu anda başladı.
Geri yükleme işlemi yapılacak olan db komut setimizle birlikte Exchange üzerinde oluşturuldu ve dismount bir şekilde beklemektedir.
Geri yükleme işlemi başarı ile tamamlandı.
Geri yüklemenin yapıldığı Recovery klasörümüz aşağıdaki duruma geldi. Loglar ve üzerine yüklenecek olan bilgiler Ebd dosyasına dönüldü.
Şimdi aşağıdaki komut seti ile birlikte c:\recovery\recovery.edb içerisinde bulunan ve dismount olarak exchange üzerinde bulunan db içerisindeki mailbozxımızı kullanıcımızın maillerinin tutulduğu orijinal mailbox üzerine dönelim.
Restore-Mailbox –Identity MAİLBOXİSMİ –RecoveryDatabase DATABASEİSMİ
Komut sonrası ekranımızda öğeleri belli bir kritere göre veya tümü olmak üzere geri dönüşe tabi tutabiliriz. Ben A yani All seçeneği ile tüm mailbaxı geri döndürmek istiyorum. Bu seçimimden sonra ekranımız aşağıdaki gibi bir durum alacaktır. Komutlarımız sorunsuz şekilde çalışarak geri dönüş işlemini başarılı bir şekilde tamamladı.
Kullanıcımızın mailboxına baktığımızda sorunsuzca maillerinin geri geldiğini görebiliyoruz.
Dönüş işleminden sonra recovery işlemi için oluşturduğumuz dbyi ister dismount duruma getirebilir isterseniz silebilirsiniz.
Ben bu dbyi dismount konuma getiriyorum.
Makelemde bilgilerinden yararlandığım Fatih KARAALİOĞLU hocama teşekkür ediyorum. İlerleyen serilerde Dpm 2012 ürününü derinlemesine ele alacağız. Bir başka makalede görüşmek dileğiyle hoşçakalın.